QUY ĐỊNH XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP
Tháng Tư 11, 2023
Tranh chấp nhãn hiệu là gì?
Tháng Tư 12, 2023Sở hữu trí tuệ (SHTT), trong đó có nhãn hiệu, là một loại tài sản quan trọng và có giá trị đối với mỗi doanh nghiệp. Dù hoạt động trong bất kỳ lĩnh vực nào, doanh nghiệp cần quan tâm và ưu tiên đăng ký nhãn hiệu tại Việt Nam và quốc tế để tạo một hành lang pháp lý vững chắc trước khi đưa sản phẩm ra thị trường để tránh những rủi ro ảnh hưởng đến kinh doanh.
Tuy nhiên, hiện nay các doanh nghiệp thường đặt bảo hộ nhãn hiệu ở khâu sau cùng khi sản phẩm đã phần nào thành công trên thị trường. Thậm chí, những thương hiệu đi lên từ quy mô nhỏ lẻ còn không quan tâm hoặc không biết đến bảo hộ nhãn hiệu, dẫn đến hệ luỵ là khi sản phẩm được đón nhận và phát triển mạnh thì lại gặp trục trặc trong khâu đăng ký bảo hộ do đã có chủ thể đăng ký trước.
Câu chuyện liên quan đến thương hiệu “Phở Thìn” một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về tầm quan trọng của việc đăng ký nhãn hiệu. “Phở Thìn” là một thương hiệu nổi tiếng với người Hà Nội, tuy nhiên có đến 2 thương hiệu “Phở Thìn” tại Hà Nội, do 2 ông Thìn khác nhau sáng lập.
Phở Thìn Bờ Hồ được sáng lập từ khoảng năm 1955, do ông Bùi Chí Thìn (1928-2001) làm chủ. Sau khi ông Bùi Chí Thìn mất, quán được con cháu ông tiếp quản kinh doanh. Vào năm 2019, Phở Thìn Bờ Hồ trở thành cái tên được lựa chọn để phục vụ cho 3.000 phóng viên quốc tế và trong nước trong dịp Hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều.
Hai thương hiệu “Phở Thìn”: Một tên gọi, nhiều giá trị khác nhau
“Phở Thìn” là tên gọi mà rất nhiều người Hà Nội và người yêu ẩm thực biết đến. Thú vị hơn, trong khu vực này có đến hai thương hiệu “Phở Thìn” khác nhau do hai ông Thìn sáng lập.
Phở Thìn Bờ Hồ ra đời từ năm 1955 với ông chủ là Bùi Chí Thìn (1928 – 2001). Sau khi ông Bùi Chí Thìn qua đời, con cháu ông đã tiếp quản kinh doanh. Năm 2019, Phở Thìn Bờ Hồ được chọn để phục vụ 3.000 phóng viên quốc tế và trong nước trong Hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều.
Dù chỉ có một cơ sở nhưng gia đình ông Bùi Chí Thìn đã lâu đời quan tâm đến việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu. Vào tháng 11/2003, con trai của ông, Bùi Chí Đạt, đã nộp đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu “Phở Thìn” ở nhóm 43 (dịch vụ ăn uống) và được cấp văn bằng bảo hộ vào tháng 3/2005. Nhãn hiệu này do ông Bùi Chí Đạt là chủ đơn hết hạn vào tháng 11/2013. Tuy nhiên, ông đã lại nộp đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu “Phở Thìn” vào tháng 12/2014 và tiếp tục được cấp văn bằng bảo hộ vào tháng 3/2017. Thời gian bảo hộ của nhãn hiệu này sẽ kéo dài đến tháng 12/2024 và có thể được gia hạn sau khi kỳ bảo hộ này kết thúc.
Trong khi đó Phở Thìn Lò Đúc được thành lập muộn hơn Phở Thìn Bờ Hồ bởi ông Nguyễn Trọng Thìn từ một quán phở nhỏ (từ năm 1979). Hiện nay, quán phở này đã trở nên khá nổi tiếng và có cơ sở ở nước ngoài. Tuy nhiên, ông Nguyễn Trọng Thìn đã đăng ký nhãn hiệu muộn hơn so với Phở Thìn Bờ Hồ.
Theo thông tin từ Cục Sở hữu trí tuệ, ông Nguyễn Trọng Thìn đã nộp đơn đăng ký nhãn hiệu “Phở Thìn” lần đầu tiên vào tháng 4/2009 (trong khi ông Bùi Chí Đạt đã nộp đơn đăng ký từ năm 2003) và đăng ký trong nhóm 43 (dịch vụ ăn uống). Tuy nhiên, đơn đăng ký của ông Nguyễn Trọng Thìn đã bị từ chối bảo hộ. Ông đã nộp nhiều đơn đăng ký khác nhau, bao gồm mẫu nhãn (logo) có hình ảnh của ông và tên “Phở Thìn” trong nhóm 43 (dịch vụ ăn uống). Các đơn này hiện vẫn đang chờ giải quyết.
Trong khi đó Phở Thìn Lò Đúc được thành lập muộn hơn Phở Thìn Bờ Hồ bởi ông Nguyễn Trọng Thìn từ một quán phở nhỏ (từ năm 1979). Hiện nay, quán phở này đã trở nên khá nổi tiếng và có cơ sở ở nước ngoài. Tuy nhiên, ông Nguyễn Trọng Thìn đã đăng ký nhãn hiệu muộn hơn so với Phở Thìn Bờ Hồ.
Theo thông tin từ Cục Sở hữu trí tuệ, ông Nguyễn Trọng Thìn đã nộp đơn đăng ký nhãn hiệu “Phở Thìn” lần đầu tiên vào tháng 4/2009 (trong khi ông Bùi Chí Đạt đã nộp đơn đăng ký từ năm 2003) và đăng ký trong nhóm 43 (dịch vụ ăn uống). Tuy nhiên, đơn đăng ký của ông Nguyễn Trọng Thìn đã bị từ chối bảo hộ. Ông đã nộp nhiều đơn đăng ký khác nhau, bao gồm mẫu nhãn (logo) có hình ảnh của ông và tên “Phở Thìn” trong nhóm 43 (dịch vụ ăn uống). Các đơn này hiện vẫn đang chờ giải quyết.
Theo thông tin từ Cục Sở hữu trí tuệ, chỉ có một nhãn hiệu duy nhất trong nhóm 43 (dịch vụ ăn uống) có logo chứa hình ảnh của ông Nguyễn Trọng Thìn (không có tên “Phở Thìn”), và đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bảo hộ vào tháng 1/2021. Chủ đơn là Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Phở Thìn Hà Nội. Vào tháng 12/2021, ông Nguyễn Trọng Thìn đã nộp đơn yêu cầu hủy bỏ giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu này, và Cục Sở hữu trí tuệ đang xem xét ý kiến từ các bên liên quan.
Tác dụng của việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu trước là gì?
Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu trước mang lại những lợi ích quan trọng cho doanh nghiệp trong quá trình sản xuất, kinh doanh và phát triển thương hiệu. Điều này được thể hiện rõ qua câu chuyện hai thương hiệu ‘Phở Thìn’ của Phở Thìn Bờ Hồ và Phở Thìn Lò Đúc.
Theo quy định tại Điều 74, Khoản 2, Điểm e của Luật Sở hữu trí tuệ 2005, nhãn hiệu đăng ký sau sẽ bị từ chối nếu dấu hiệu này không có khả năng phân biệt với dấu hiệu đã được cấp cho đơn đăng ký trước đó. Cụ thể, trong trường hợp ‘Phở Thìn’, nhãn hiệu của ông Nguyễn Trọng Thìn bị từ chối hay kéo dài thời gian giải quyết vì đã có nhãn hiệu “Phở Thìn” được Cục Sở hữu trí tuệ cấp cho ông Bùi Chí Đạt từ trước.
Vì vậy, doanh nghiệp nên đăng ký bảo hộ nhãn hiệu sớm để đảm bảo quyền sở hữu và phát triển thương hiệu của mình. Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu trước cũng giúp tránh được tình trạng đăng ký trùng lặp hoặc tương tự với nhãn hiệu đã được cấp, giúp tăng tính phân biệt và giá trị của thương hiệu.
Qua việc bảo hộ nhãn hiệu, doanh nghiệp có thể xây dựng uy tín và tín nhiệm của người tiêu dùng thông qua việc quảng bá hình ảnh và sản phẩm. Đồng thời, nhãn hiệu được bảo hộ cũng giúp doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh, khi chỉ riêng doanh nghiệp đăng ký mới được sử dụng độc quyền. Đối thủ cạnh tranh không được phép sử dụng các nhãn hiệu trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đang được bảo hộ.
Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu cũng giúp doanh nghiệp có lợi thế phòng thủ bởi sản phẩm được bảo hộ sẽ có tính phân biệt trên thị trường. Nếu đối thủ cạnh tranh muốn sử dụng nhãn hiệu đó, doanh nghiệp có thể sử dụng hàng rào pháp lý để bảo vệ thương hiệu của mình.
Ngoài ra, việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu còn giúp doanh nghiệp nâng cao giá trị và hưởng lợi về mặt tài chính từ việc thương mại hóa. Nhãn hiệu lúc đó sẽ trở thành tài sản có giá trị của doanh nghiệp, có thể được chuyển giao hoặc chuyển nhượng, cấp phép hoặc nhượng quyền thương mại tùy theo hoạt động thương mại hóa phù hợp.
Thực tế, mặc dù gia đình ông Bùi Chí Thìn (Phở Thìn Bờ Hồ) đã được cấp nhãn hiệu “Phở Thìn”, nhưng đến nay chưa có bất kỳ mẫu nhãn hiệu nào chứa dấu hiệu “Phở Thìn” (cụ thể là chữ viết) được cấp văn bằng bảo hộ trong các nhóm sản phẩm và dịch vụ ngoài nhóm 43 (dịch vụ ăn uống).
Tuy nhiên, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu có thể mang lại nhiều lợi ích đối với doanh nghiệp, bao gồm tăng giá trị doanh nghiệp và tạo ra lợi nhuận tài chính từ việc thương mại hóa. Nhãn hiệu sẽ trở thành một tài sản có giá trị của doanh nghiệp, có thể được chuyển giao, cấp phép hoặc nhượng quyền thương mại tùy theo hoạt động kinh doanh phù hợp.
